Page 8 - Do dzieła! 5 - plastyka, podręcznik
P. 8

Barwa





                     Walor
                                                                                            O tym się dowiesz
                 Niektóre kolory sprawiają wrażenie jaśniejszych, lżejszych, a inne –       • Czym jest walor?
                 ciemniejszych i cięższych. Natężenie jasności lub ciemności danej bar-     • Co nazywamy gamą
                                                                                              barwną?
                 wy nazywamy walorem. Przykładowo, kolory żółty i pomarańczowy
                                                                                            • Czym jest kolor
                 mają walor lżejszy, słabszy niż ciemny niebieski i fioletowy. Można
                                                                                              lokalny?
                 zatem powiedzieć, że dwie pierwsze barwy mają więcej światła niż
                                                                                            • Czym jest tonacja
                 dwie kolejne. Walorem odznaczają się też odcienie barw neutralnych:
                                                                                              barwna?
                 bieli, szarości i czerni – szarość ma walor cięższy, mocniejszy niż biel.
                                                                                            • Na czym polegają
                 Walorem będą się także różnić odcienie jednego koloru.                       kontrasty barw?
                    W zależności od tego, jak malarz dobierze barwy, jego obraz może
                 być zróżnicowany walorowo lub zrównoważony walorowo. Walorem
                 posługują się też rysownicy, gdy stopniują zagęszczenie linii i nacisk
                 narzędzia rysunkowego. Uzyskują dzięki temu płaszczyzny oraz linie
                 ciemniejsze i jaśniejsze, czyli o mocniejszym lub słabszym walorze.
                 Zastosowanie tego elementu języka plastyki pomaga osiągnąć wra-
                 żenie trójwymiarowości znajdujących się w dziele sylwetek i obiektów.
                 �   Jak możemy zmieniać walor?                                           I          A
                                                                                                 B1     B2
                 B1                A                   B2





                 Walor danej barwy możemy zmienić, dodając do wybranego koloru
                 inne barwy. Może to wpłynąć na jego nasycenie – sprawić, że stanie się
                 on ciemniejszy lub złamany. W tym przypadku do czystej barwy żółtej      II
                 (A) dodano niewielką ilość koloru zielonego (B1) i pomarańczowego (B2).









                 Na walor wpływamy też, rozrzedzając farbę wodą – w ten sposób
                 zmniejszamy nasycenie danej barwy, czyli osłabiamy jej walor. Staje się
                 ona mniej intensywna.
                                                                                         Koło barw w skali szarości (II)
                                                                                         umożliwia porównanie różnic
                                                                                         walorowych pomiędzy barwami
                                                                                         znajdującymi się w wersji
                                                                                         kolorowej (I). Możemy dostrzec,
                                                                                         że najlżejszy walor mają trzy
                 Innym sposobem na zmianę waloru jest rozjaśnianie farby czarnej białą   barwy w górnej części koła,
                 (osłabienie waloru) lub przyciemnianie farby białej czarną (wzmocnienie   a najcięższy – trzy kolory
                 waloru). Możemy także mieszać barwy z niewielką ilością czerni bądź bieli.   w jego dolnej części.
            12





                                                                                                              03/03/2021   10:05
        063912_Plast_SP_DD_RE_ZM_kl.5_Podr_NE_20-22_Srodki_001-072.indd   12                                  03/03/2021   10:05
        063912_Plast_SP_DD_RE_ZM_kl.5_Podr_NE_20-22_Srodki_001-072.indd   12
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13